از قهوه ببشتر بدانیم!
قهوه از دنیای باستان تا مدرن امروزی، حضور خود را در تار و پود جوامع دنیا بافته است و حس و حالی خلق کرده است که نوشیدنش هم یک آیین روزانه است و هم منبعی از شیفتگی بی‌پایان. اینجا چند واقعیت جالب در مورد قهوه را می‌خوانیم:
-
بز خالد، اولین کاشف افسانه‌ای قهوه:
در افسانه‌ها آمده که در حدود سال 850 میلادی قهوه را یک گله بز اتیوپیایی کشف کرد. بزچرانی به نام خالد متوجه شد که بزهایش پس از خوردن میوه ریز قرمزی به رقص درمی‌آیند. خالد کنجکاوانه میوه‌ها را خودش امتحان کرد و به دنیای جدیدی وارد شد.
-
از قهوه‌خانه تا کافی‌شاپ:
اولین «قهوه‌خانه‌ها» در جهان عرب شکل گرفتند و به مرور به مراکزی برای تعاملات اجتماعی، معاشرت، سرگرمی و بحث و گفتگو بود. بعد از اینکه این مفهوم در اروپا گسترش یافت، اولین کافی‌شاپ‌ها متولد شدند.
-
اولین قهوه‌خانه رسمی دنیا:
در قرن شانزدهم، قهوه به امپراتوری عثمانی راه پیدا کرد و اولین قهوه‌خانه جهان به شکل امروزی در سال 1554 میلادی در تخت‌قلعه استانبول افتتاح شد. اولین‌ها
-
اولین قهوه‌خانه‌ها-کافی‌شاپ‌ها در ایران:
اولین قهوه‌خانه‌های ایران در شهر قزوین و در دوران شاه تهماسب صفوی شکل گرفت، و در اصفهان در زمان شاه عباس توسعه پیدا کرد. پدیده کافه از دهه‌های اول قرن چهاردهم، یعنی سال‌های 1310 تا 1320 به تقلید از دنیای غرب شروع شد و سنت کافه‌نشینی از آن زمان در ایران در شهرهای مثل تهران، تبریز، اصفهان و رشت باب شد.
-
تولد اسپرسو:
اسپرسو، یک روش دم کردن قهوه غلیظ، در اوایل قرن بیستم در ایتالیا اختراع شد. اولین دستگاه اسپرسوساز توسط لوییجی بزرا در سال 1901 به ثبت رسید و انقلابی در روش تهیه قهوه ایجاد کرد.
-
برزیل، بزرگ‌ترین تولید کننده قهوه:
برزیل، بزرگ‌ترین تولید کننده قهوه در جهان است و بخش قابل توجهی از تولید جهانی قهوه را به خود اختصاص داده است. قهوه برزیلی به دلیل طعم ملایم خود شناخته می‌شود.
-
کمربند قهوه‌ای:
قهوه در منطقه‌ای به نام «کمربند قهوه» که بین مناطق استوایی، کشت می‌شود. این منطقه آب و هوای ایده‌آلی را برای کشت قهوه دارد.
-
دودانه‌های قهوه:
دو گونه اصلی از دانه‌های قهوه وجود دارد: عربیکا و روبوستا. عربیکا به دلیل طعم ملایم و اسیدیته بالاتر شناخته شده است، در حالی که روبوستا طعم قوی‌تر و تلخ‌تری دارد. قهوه اصیل پیله، همین تعادل دلپذیر خالص عربیکا را دارد. و اما قهوه قوی پیله، ترکیبی از این 2 دانه قهوه است که مقدار روبوستایش کمتر از عربیکا ولی حس و حالش زیاد است. همین است که در پیله به آن بال پریدن می‌گوییم.
-
نه به قهوه:
در قرن 16 میلادی، رهبران مکه معتقد بودند که این نوشیدنی باعث بروز تفکرات رادیکالی می‌شود و نوشیدنش را غیرقانونی اعلام کردند. برخی از روحانیون ایتالیایی قرن شانزدهم هم سعی کردند قهوه را ممنوع کنند چون باور داشتند قهوه «شیطانی» است. با این حال، پاپ کلمنت هفتم آنقدر قهوه‌‌دوست بود که ممنوعیتش لغو کرد و در سال 1600 قهوه را تطهیر کرد. از آن‌طرف، در قرن هجدهم، دولت سوئد قهوه و همه لوازماتش (شامل فنجان‌ها و ظروف) را به دلیل ارتباط احتمالی با احساسات شورش‌برانگیز، غیرقانونی اعلام کرد.
-
قهوه‌دوست‌ترین کشور:
فنلاند. طبق گفته سازمان بین‌المللی قهوه، یک فرد بزرگسال فنلاندی به طور متوسط سالانه 12 کیلوگرم قهوه می‌نوشد.
-
قهوه و جنبش‌های اجتماعی:
قهوه‌خانه‌ها در جنبش‌های اجتماعی تاریخی نقش داشته‌اند. مثلا در قرن هفدهم، قهوه‌خانه‌های انگلیسی را «دانشگاه‌های یک پنی» می‌نامیدند، چون مردم می‌توانستند با قیمت یک پنی یک فنجان قهوه بخرند و در نشست‌ها شرکت کنند.
-
قهوه و حس خوب سلامتی:
مصرف متوسط قهوه با فواید سلامتی مختلفی از جمله بهبود عملکرد شناختی، کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها و خواص آنتی‌اکسیدانی پیوند خورده است. با این حال، کسانی هستند که باوجود دوست داشتن عطر و طعم قهوه، بدن‌شان تاب هیجان آن را ندارد. قهوه بدون کافئین پیله، برای این دسته از قهوه‌دوستان است که بدون بی‌قراری لذت نوشیدن قهوه را تجربه کنند.
-
موج سوم جنبش قهوه:
«موج سوم» جنبش قهوه بر شخصیت این نوشیدنی دست می‌گذارد. طرفداران این موج، بر اهمیت احترام گذاشتن به قهوه باکیفیت و اصیل، نوع مزرعه، شرایط پرورش قهوه، تلاش خستگی‌ناپذیر کشاورز، نحوه دم‌آوری و همچنین بر ویژگی‌های منحصربه‌فرد دانه‌های قهوه تاکید دارد.
